Bí ẩn và lịch sử nghề mộc, nhưng điều mà bạn có thể chưa tìm hiểu

Không ai biết chính xác nghề mộc bắt đầu từ khi nào…
Chỉ biết, từ thuở người Việt còn ở nhà đất, ăn rau rừng, mặc vỏ cây, đã có tiếng đục gõ vang lên giữa rừng.
Tiếng đục đầu tiên ấy – có thể là tín hiệu của một nền văn minh âm thầm – lặng lẽ tạo nên dáng hình đất nước.

Nghề mộc không rực rỡ như kim hoàn, không uy nghi như thợ bạc,
nhưng lại là nghề nền móng – dựng lên mái nhà, sập gụ, bàn thờ tổ tiên – nơi chạm hồn của cả một dân tộc.

I.Nguồn gốc xa xưa:

1. Nghề mộc là một trong những nghề thủ công cổ nhất của nhân loại.

Từ hơn 7.000 năm TCN (trước công nguyên), con người đã biết dùng gỗ để:

Làm nhà ở, đóng thuyền, chế công cụ, khắc tượng…

Các nền văn minh cổ như Ai Cập, Hy Lạp, Trung Hoa đều có nghề mộc phát triển vượt bậc.

 

Trong đó, kỹ thuật ghép mộng – tenon, nghệ thuật khắc chạm và thiết kế kết cấu gỗ đã xuất hiện rất sớm và tinh xảo đến mức ngày nay vẫn khó tái hiện.

Mãi đến thế kỷ 17, nghề mộc mới bắt đầu được thực hiện một cách khoa học hơn. Bởi trước đây, công nghệ mộc của nước ngoài phát triển nhanh chóng, công nghệ sản xuất quy mô lớn, máy móc đặc chủng, v.v. Đầu tiên trên thế giới là ở Hoa Kỳ, vào thế kỷ 17 ở bang Virnigia.

- Do áp dụng khoa học vào mộc nên các sản phẩm từ gỗ cũng được làm ra nhanh hơn, sản phẩm bền hơn, mẫu mã đa dạng hơn… Sau này chúng ta sẽ gọi là ngành mộc.

 

2. Ở khu vực Châu Á:
Ở Nhật Bản, nghề mộc gắn liền với đền thờ, nhà gỗ không dùng đinh, thể hiện sự chính xác gần như tuyệt đối trong gia công.

 

Tại Trung Hoa, nghề mộc được nâng tầm thành nghệ thuật kiến trúc từ thời nhà Chu – nổi bật với kỹ thuật mộng – tenon (ghép mộng) rất tinh vi:

- Một người mà khi nhắc đến tên, thì ai trong nghề cũng đã từng nghe qua và cũng biết đến đó chính là Lỗ Ban (Lu Ban) – một bậc thầy thủ công thời Xuân Thu (Trung Hoa cổ đại).

- Lỗ Ban được cho là người phát minh ra cưa, bào, thước Lỗ Ban, kỹ thuật ghép mộng, lắp dựng nhà gỗ…

- Tương truyền, ông từng được mời sang các nước láng giềng, trong đó có Việt Nam, để truyền nghề và tư duy làm mộc.

 

Theo dân gian, ông được phong là ông tổ nghề mộc.Nhưng ở Việt Nam chúng ta có thêm 1 ông tổ nghề khác nữa:

“Cứ mỗi năm vào ngày 20 tháng chạp, nhiều người lại làm mâm cỗ nhỏ dâng lên tổ nghề mộc Nguyễn Công Nghệ. Vào thời chúa Trịnh, có một chàng trai 18 tuổi với kinh nghiệm làm mộc cao tại xứ Bắc được mời vào cung để tạo ngai vàng cho thật xứng tầm.

Thế nhưng khi đã thực hiện xong, người này bị giam vào ngục tối do anh chàng nằm ngủ luôn trên ngai vàng. Sau thời gian bà Chúa lên ngôi, chàng trai đã từ chối lời đề nghị làm tượng Chúa của bà và tiếp tục bị giam cầm cho tới khi mắt bị mờ, sau đó, người này bị rơi xuống dòng suối và cuốn trôi.

Sau này, mọi người dân hiểu được cái tâm của ông Nghệ đặt vào bức tượng Chúa này. Cũng nhờ đó, tên gọi Nguyễn Công Nghệ trở thành ông tổ nghề mộc. Và ông cũng chính là ông Tổ nghề mà nhiều người kính trọng. Do vậy, hàng năm người ta tạo nên một ngày để giỗ tổ nghề mộc.

Vào ngày này, mọi người sẽ chuẩn bị những mâm lễ từ hoa quả, xôi, thịt để dâng lên tổ nghề với hy vọng cầu tài, cầu lộc, cầu may mắn. Đồng thời, đây cũng là hành động thể hiện sự biết ơn của con cháu đối với tổ nghề.”

3. Nghề mộc ở Việt Nam

Việt Nam là đất nước giàu tài nguyên rừng và truyền thống thủ công, nghề mộc phát triển mạnh từ thời Hùng Vương. Từ chạm khắc đình chùa, nhà rường, cho đến đồ thờ, bàn ghế, tủ chè… người Việt đã sớm tạo nên một bản sắc riêng.

Nhiều làng nghề nổi tiếng vẫn còn lưu danh đến nay như:

La Xuyên (Nam Định) – chạm khắc tinh xảo

Kim Bồng (Quảng Nam) – đóng ghe thuyền, nhà gỗ cổ

Đồng Kỵ (Bắc Ninh) – tủ, sập, đồ thờ thủ công

Chàng Sơn (Hà Nội) – làm hoành phi, câu đối, tượng thờ

4. Từ thủ công đến hiện đại

Ngày nay, nghề mộc không còn dừng ở cây đục, cây bào.

Nó phát triển thành ngành công nghiệp thiết kế – thi công – sản xuất nội thất hiện đại:

Ứng dụng công nghệ CNC, laser, phần mềm thiết kế 3D

Dùng vật liệu mới: MDF, plywood, MFC, veneer…

Kết hợp phụ kiện hiện đại: ray âm, bản lề giảm chấn, hệ tủ thông minh

Nhưng dù công nghệ có phát triển đến đâu, thì cái hồn của nghề vẫn nằm ở:

• Đôi tay người thợ

• Cái tâm làm nghề

• Và sự tôn trọng dành cho di sản hàng ngàn năm để lại

II. "BÍ ẨN NGHỀ MỘC":

1. Dân nghề hay nói:

“Muốn đồ gỗ bền 20 năm – phải biết cách để gỗ ‘ngủ’.”

Tức là phơi gỗ đúng cách, để gỗ “giải toả” độ ẩm, co ngót tự nhiên.

Nhiều xưởng làm nhanh, ép khô bằng máy, dẫn đến gỗ dễ nứt, mối mọt về sau.

Trong các làng nghề, có câu:

“Cha truyền con nối, nhưng con phải tự học thêm mới giỏi.”

Có những mẹo nghề – như ghép mộng không cần keo, làm mộng âm dương bền 30 năm, hay đánh màu theo kiểu “già gỗ tự nhiên” – rất ít khi được dạy công khai.

Không phải ai cũng "thật thà" với gỗ

Có thợ chọn gỗ non, gỗ tạp, nhưng sơn kỹ, đánh bóng đẹp mắt để đánh lừa khách.

Gỗ dán, gỗ MDF có thể được "đội lốt" gỗ thịt, nếu khách không biết phân biệt.

Đây là lý do nghề mộc phải có tâm – vì gian dối dễ lắm, nhưng bền nghề thì khó.

Thợ mộc giỏi nhất không phải là người làm đồ đẹp nhất…

Mà là người biết rõ đâu là giá trị thực – và giữ đúng lòng tự trọng với nghề.

 

2.Làm nghề mộc có giàu không?

Việc làm nghề thợ mộc có thể mang lại thu nhập ổn định và cao nếu bạn có kỹ năng và kinh nghiệm chuyên môn tốt, đồng thời làm việc chăm chỉ và có sự sáng tạo trong thiết kế sản phẩm.

 

Tuy nhiên, việc làm giàu từ nghề mộc còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như kinh nghiệm làm việc, năng lực quản lý kinh doanh, khả năng xây dựng thương hiệu và quan hệ khách hàng.

Nếu bạn có khả năng đáp ứng những yếu tố trên, thợ làm nghề mộc có thể mang lại lợi nhuận khá tốt.

Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng trong thời gian đầu, bạn có thể phải đầu tư mạnh vào công cụ, dụng cụ và vật liệu, vì vậy việc kinh doanh trong lĩnh vực này cũng có rủi ro nhất định

   Ngoài ra, giá trị của sản phẩm đồ gỗ cũng phụ thuộc vào chất lượng, kiểu dáng và nguyên liệu sử dụng, vì vậy, nếu bạn có thể sản xuất được các sản phẩm đồ gỗ đẹp, chất lượng cao, độc đáo và có giá trị thẩm mỹ, thì khả năng để làm giàu từ nghề mộc sẽ cao hơn.

Nghề mộc là một hành trình vừa thô ráp vừa tinh tế – vừa lao động vừa nghệ thuật – vừa hiện đại mà vẫn thấm đẫm truyền thống.

"Từ bàn tay cha ông, qua bàn tay bạn – một chiếc tủ gỗ hôm nay không chỉ là sản phẩm, mà là một lát cắt của lịch sử nghề hàng ngàn năm vẫn sống."

Cám ơn bạn đã theo dõi và tìm hiều về nghề mộc qua bài chia sẻ của HAPPY CO.

 

Chúng Tôi Nhận Thiết Kế Nội Thất Ngành Mộc Tại Các Khu Vực Sau:

-Miền Nam: Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Tây Ninh, Thành phố Cần Thơ, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cà Mau, An Giang.

Địa chỉ công ty: 526/2, Khu phố 8A, Phường Trảng Dài, Tỉnh Đồng Nai.

(*) Xem thêm

• Thanh Lam Pima PML100 - W41 tại Biên Hòa
• Tất Tần Tật Về Ván Ép - Lựa Chọn Lý Tưởng Cho Mọi Công Trình
• PHÂN BIỆT GỖ ÓC CHÓ TỰ NHIÊN VÀ KỸ THUẬT

Hotline: 0946 27 22 86